W cieniu pandemii obchodzimy w tym roku 50-lecie utworzenia Katedry i Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii. Ten niezwykle trudny czas sprzyja wspomnieniom, ale niestety nie pozwala na realizację zaplanowanych wcześniej uroczystości.

Z Katedrą w sposób nierozerwalny związana jest postać jej twórcy prof. Zbigniewa Knapika, pioniera gastroenterologii polskiej. Prof. dr hab. n.med., doktor honoris causa Zbigniew Knapik był wybitnym naukowcem i nauczycielem, w latach 1990-1993 rektorem Akademii Medycznej we Wrocławiu, osobą zaangażowaną w działalność towarzystw lekarskich. Za swoje osiągnięcia naukowe, organizacyjne i wychowawcze był wielokrotnie odznaczany. Prof. Zbigniew Knapik był współzałożycielem i pierwszym redaktorem Gastroenterologii Polskiej, pierwszego w Polsce czasopisma o tematyce związanej z chorobami przewodu pokarmowego. Był też jednym z pierwszych Przewodniczących Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii (lata 1990-1994). Znamy go jako człowieka o szerokich zainteresowaniach humanistycznych.
Prof. Zbigniew Knapik kierował Kliniką do czasu przejścia na emeryturę w roku 1996. W tym roku mija 10 lat od śmierci Pana Profesora.

Z Katedrą były związane panie: prof. dr hab. Wanda Lubczyńska-Kowalska, która była jednym z pierwszych specjalistów gastroenterologów i jedną z pierwszych kobiet wykonujących badania endoskopowe przewodu pokarmowego w Polsce i  prof. dr hab. Halina Hańczyc. Z Katedry wywodzą się także prof. Tamara Matysiak-Budnik, pracująca aktualnie w Oddziale Gastroenterologicznym, Hepatologicznym oraz Nowotworów Przewodu Pokarmowego Uniwersytetu w Nantes oraz dr hab. Wojciech Błoński zatrudniony jako adiunkt na Uniwersytecie  South Florida Morsani College of Medicine w USA.

Od lat 90 dwudziestego wieku do chwili obecnej Katedra Gastroenterologii oraz  Katedra i Zakład Mikrobiologii naszej Uczelni, współpracują ze światowej sławy znawcą zakażenia Helicobacter pylori prof. Francisem Megraud z Uniwersytetu  w Bordeaux. Ukoronowaniem tej współpracy była organizacja w 2006 roku we Wrocławiu XIX Międzynarodowego Workshop, którego gościem  był laureat Nagrody Nobla za odkrycie roli Helicobacter pylori w chorobach żołądka i dwunastnicy, prof. Barry J Marshall.
Warto wspomnieć, że Katedra we współpracy z Katedrą i Zakładem  Mikrobiologii oraz Katedrą i Zakładem Anatomii Patologicznej jako jedna z pierwszych w Polsce wprowadziła do praktyki klinicznej standardowe badania obecności  Helicobacter pylori w żołądku, co doprowadziło do zmiany strategii terapii chorób żołądka i dwunastnicy (leczenie antybiotykami).  Zgromadzone doświadczenie pozwoliło zoptymalizować schematy diagnostyczne i terapeutyczne tego zakażenia.

W latach 1996-2016 a więc przez 10 lat, kierownikiem Katedry i Kliniki był prof. dr hab. n.med., doktor honoris causa Leszek Paradowski. Prof. Paradowski kontynuował i rozwijał nurty badawcze związane z patofizjologią układu pokarmowego zapoczątkowane przez prof. Zbigniewa Knapika. Jest autorem licznych publikacji naukowych i redaktorem wielu monografii poświęconych chorobom układu pokarmowego. Był promotorem kilkudziesięciu przewodów doktorskich i opiekunem naukowym w wielu postępowaniach habilitacyjnych. Pełnił obowiązki rektora Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu w latach 1999 – 2005. Był przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii i przez wiele lat członkiem Zarządu Głównego tego Towarzystwa.

W Zarządzie Głównym Towarzystwa Gastroenterologii działali także: prof. Elżbieta Poniewierka, prof. Agata Mulak, dr Jan Cader, dr Radosław Kempiński.
Profesor Paradowski od lat do chwili obecnej jest organizatorem ogólnopolskiej, corocznej konferencji Wrocławska Wiosna Gastrologiczna, która ma na celu propagowanie zagadnień z zakresu gastroenterologii i hepatologii wśród lekarzy różnych specjalności.

Od roku 2016 Katedrą i Kliniką kieruje prof. dr n.med. Elżbieta Poniewierka. Od 2009 roku prof. Poniewierka jest konsultantem wojewódzkim ds. gastroenterologii dla Dolnego Śląska, wielokrotnie pełniła również funkcje przewodniczącej Dolnośląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii.

W ramach Katedry, od 2009 roku, działa Zakład Dietetyki, którego kierownikiem jest obecnie dr hab. Katarzyna Neubauer. Od 11 lat Zakład Dietetyki jest organizatorem  konferencji: „Żywienie. Zdrowie i Choroby”, która cieszy się ogromną popularnością wśród lekarzy, pielęgniarek i dietetyków.

Pracownicy Katedry wykazują istotną aktywność na specjalistycznych forach krajowych i międzynarodowych.
Dr hab. Agata Mulak profesor UMW, jest Członkiem Komitetu Zarządzającego European Society of Neurgastroenterology and Motility (ESNM), Wiceprzewodniczącą Sekcji
Naukowej European Society of Neurgastroenterology and Motility (ESNM)  oraz Prezesem Zarządu Sekcji Neurogastroenterologii i Motoryki Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii. Jest też członkiem komitetów redakcyjnych wielu czasopism zagranicznych (Gastroenterology Research and Practice, World Journal of Gastroenterology, Gastrointestinal and Hepatic Pharmacology).

Dr hab. Katarzyna Neubauer i dr med. Radosław Kempiński biorą udział w Europejskim Rejestrze Osób z Nieswoistymi Zapaleniami Jelit (Epi-Com). Dr n med. Radosław Kempiński jest członkiem Europejskiego Rejestru Leczenia Helicobacter Pylori (Hp-EU Reg).

Projekty badawcze realizowane w Katedrze i publikowane w recenzowanych czasopismach krajowych i zagranicznych są związane przede wszystkim z zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego, rosnącą rolą mikrobioty jelitowej w patogenezie chorób układu pokarmowego, nieswoistymi zapaleniami jelit i przewlekłymi chorobami wątroby.

Zajęcia dydaktyczne prowadzone przez pracowników Katedry są przeznaczone dla studentów kierunku lekarskiego i English Division. Są to zajęcia z zakresu chorób wewnętrznych i dietetyki.

Pod redakcją prof. Elżbiety Poniewierki powstały 4 monografie poświęcone żywieniu i dietetyce dedykowane studentom, lekarzom, pielęgniarkom i dietetykom.
W jednostce kształcą się uczestnicy studiów doktoranckich i studenci Szkoły Doktorskiej. Od 21 lat przy Katedrze działa studenckie koło naukowe założone przez prof. dr hab. Elżbietę Poniewierkę. Od 17 lat członkowie Koła organizują studencką konferencję naukową Studencka Jesień Gastrologiczna. W tym roku odbędzie się ona 5.12.2020 roku i będzie miała formę on line. Od kilku lat w pracach Koła aktywnie uczestniczą studenci English Division. Opiekunami koła są dr hab. Katarzyna Neubauer (ED) i dr n med. Radosław Kempiński.

Klinika jest tez ośrodkiem kształcącym lekarzy specjalizujących się z zakresu gastroenterologii i chorób wewnętrznych. Są diagnozowani i leczeni pacjenci m.in. z różnymi postaciami zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego, chorobą refluksową, nieswoistymi zapaleniami jelit, chorobami nowotworowymi przewodu pokarmowego. W ostatnich latach duży odsetek pacjentów stanowią osoby w różnych stadiach przewlekłych chorób wątroby i trzustki.

Pracownicy Katedry są zaangażowani w prace Stowarzyszeń na rzecz Pacjentów np. z nieswoistymi zapaleniami jelit (J-elita) oraz osób chorujących na celiakię i będących na diecie bezglutenowej

Klinika Gastroenterologii i Hepatologii dysponuje nowoczesnymi narzędziami diagnostycznymi pozwalającymi rozpoznawać i leczyć zróżnicowane choroby przewodu pokarmowego. W Klinice poza podstawową diagnostyką dotycząca przewodu pokarmowego dysponujemy echoendoskopią z możliwością biopsji, endoskopią kapsułkową, impedancją pH-metrii, manometrią wysokiej rozdzielczości, ultrasonografią z opcją elastografii. W Klinice działa Laboratorium Naukowe, którego kierownikiem jest dr n med. Maria Jasińska. 7 pracowników Katedry i Kliniki ma specjalizację z gastroenterologii a 4 jest w trakcie szkolenia specjalizacyjnego z tego zakresu. Dzięki temu możliwe jest prowadzenie precyzyjnej diagnostyki różnicowej, kwalifikacja do zabiegów operacyjnych, diagnostyka krwawień z przewodu pokarmowego o niejasnym podłożu, które stanowią obecnie problem interdyscyplinarny a przede wszystkim nauczanie studentów i szkolących się młodych lekarzy najwyższych standardów diagnostycznych i terapeutycznych z zakresu gastroenterologii i hepatologii.